Yapay zeka işimizi elimizden alacak!

Hepinize merhaba 🫶🏻

Bugün sizinle Philip Kotler’in Pazarlama 5.0 kitabından teknolojinin pazarlamayı dönüştüreceği yeni hali değerlendireceğiz. Önceki yazımda yine aynı kitaptan beş aşamalı müşteri deneyimi ile ilgili kısımdan anladıklarımı paylaşmıştım. Onu da okumanızı tavsiye ederim. Ayrıca Bülten sonundaki sizden ufak bir ricam var geri dönüşleriniz benim için çok değerli.

Okuduysanız ve tekrar buraya geldiyseniz buyrun devam edelim beraber :)

PAZARLAMA 5.0

Pazarlama 5.0’ın tanımına gelmeden önce şöyle kısaca geçmişe bir göz atalım.

Pazarlama 1.0: 

Sanayi devrimiyle başlayan bu dönem, işletmelerin ürün odaklı bir yaklaşımla üretim yaptığı dönemin adıdır. Tüketiciler pasif konumda, iletişim geleneksel kanallar üzerinden tek yönlüdür. Ürünlerin fonksiyonel faydaları ön plandadır.

Pazarlama 2.0: 

Bilgi çağıyla birlikte ortaya çıkan bu dönemde, tüketiciler ile ilişkilerin geliştirildiği pazarlama önem kazanmıştır. Tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarına odaklanılmıştır. Web 2.0 ve sosyal medya gibi alanlarda gelişmeler etkileşimi arttırmıştır. Tüketiciler geçmişin aksine aktif rol oynar, uzun vadeli ilişkiler amaçlanır.

Pazarlama 3.0: 

Değer odaklı pazarlamanın ön plana çıktığı bu dönemde, tüketiciler duygusal, kültürel ve sosyal değerlere daha fazla önem verirler. İşletmelerin topluma karşı sorumlulukları artar, sosyal sorumluluk projeleri önem kazanmaya başlar.

Pazarlama 4.0:

Nesnelerin interneti ve dijital teknolojilerin etkisiyle ortaya çıkan bu dönemde, büyük veri analizi ve yapay zeka kullanımı artmıştır. Tüketicilerin kişiselleştirilmiş deneyimleri önem kazanır, gerçek zamanlı iletişim ve veri analizi yaygındır.

Şimdi gelelim bu yazıda değineceğimiz pazarlama 5.0’a;

Philip Kotler’ın tanımıyla ‘‘Pazarlama 5.0, müşteri yolculuğu boyunca değer yaratmak, anlatmak, sunmak ve pekiştirmek amacıyla insanları taklit eden uygulamaların kullanılmasıdır.’’

Tam olarak anlaşılmadıysa şöyle detaylandıralım. Yeni dönemde sanal gerçeklik gözlükleri müşterilere ürünleri sanal ortamda deneyimleme şansı veriyor. Sesli asistanlar ve sohbet botları 7/24 müşteri desteği sağlıyor. Yapay zeka, sosyal medya ve alışveriş verilerini analiz ederek müşterilerin zevklerini anlıyor ve kişiselleştirilmiş önerilerde bulunabiliyor. Yani önceden insan eliyle yapmaya çalıştığımız şeyleri teknoloji eliyle daha güçlü şekilde yapabiliyor olacağız.

Böyle bakınca pazarlama insan elinden robotların ve yapay zekanın elinde ilerleyecek gibi görünüyor. Ama teknolojinin insani değerleri hiçbir zaman tam olarak ikame edemeyecek. Başarılı pazarlama için teknoloji ve insan dokunuşunun uyumu şart. En azından Kotler kitabında bunu iddia ediyor. Yani pazarlama gelecekte de sanat olmaya devam edecek. Sadece renk paleti genişleyecek. Daha detaylı tüketici resimleri çizebileceğiz. Peki nasıl olacak? Kitaptan örneklerle hemen bakalım;

• Yapay zeka ve makine öğrenmesiyle, büyük veri setlerindeki desenleri analiz edilerek müşteri segmentlerini tanımlar, onların tercih ve alışkanlıklarını öngörür. Böylece kişiye özel pazarlama kampanyaları tasarlanabilir.

• Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik, müşterilere ürünleri sanal ortamda deneyimleme ve etkileşimde bulunma fırsatı verir. Mağazada deneme kabininden çok daha zengin bir deneyim sunar.

• Sesli asistanlar ve sohbet robotları, müşterilere 7/24 destek sağlar, sorularını yanıtlar ve satın alma sürecini kolaylaştırır. Müşteri memnuniyetini artırır.

• Nesnelerin interneti, akıllı ev aletleri ve taşınabilir cihazlar yoluyla müşteriler hakkında gerçek zamanlı veri toplar. Bu veriler pazarlama kampanyalarının optimizasyonuna katkı sağlar.

• Blokzincir, tedarik zinciri ve satın alma geçmişinin şeffaf kaydını tutarak güven inşa eder. Sahte ürünler ve dolandırıcılıkla mücadele eder.

Pazarlama 5.0, tüm bu teknolojileri kullanarak müşteri ile daha derin bağlar kurmayı ve onlar için benzersiz bir deneyim sunma zenginliğini bizlere sağlayacak.

Hali hazırda Pepsi Müşterilerinin sosyal medyadaki konuşmalarını takip ederek bu analizler doğrultusunda yeni ürünleri piyasaya sunuyormuş. Keza yine Spotify, YouTube, Netflix gibi şirketlerin bize yapay zeka ile sunduğu içeriklere artık alıştık bile.

Pazarlama teknolojik gelişmelerle şekillense de, insan hala ana merkezde. Başarılı pazarlama stratejileri teknoloji ve insan zekasının uyumlu çalışmasıyla mümkün. İnsanların duygu, sezgi ve tecrübeleri, makinelerin işlem gücüyle birleştiğinde ortaya benzersiz müşteri deneyimleri çıkarabilir.

Moravec Paradoksu

Moravec Paradoksu, insan zekasının karmaşık soyut düşünmede çok iyiyken, basit algısal ve motor becerilerde makinelerden daha kötü olduğunu savunur.

1980'lerde ortaya atılan bu paradoks, robotik uzmanı Hans Moravec'in adını taşır. Moravec, satranç gibi sembolik hesaplamaya dayalı zorlu bilişsel görevlerin makineler tarafından kolaylıkla yerine getirilebildiğini, ancak bebekler tarafından küçük yaşlarda öğrenilen basit hareket ve algılama becerilerini edinmenin makineler için hala zor olduğunu fark etti.

İnsan beyni evrimsel süreçte soyut düşünme yeteneklerini motor becerilerinden daha hızlı geliştirir. Makineler ise tam tersi bir gelişme göstermiştir. Somut problemleri çözmede hızlı ilerleme kaydederken, soyut zeka alanında o kadar da mahir değiller.

İnsanlar yaratıcılık, sezgi ve empati gibi alanlarda üstünler makineler de hesaplama, veri işleme ve mantıkta çok başarılılar.

Konuyu çok dağıtmamak adına detaylı olarak okumak isteyen var ise bir başka blog yazısını bırakayım.

Moravec paradoksundan çıkarımla insan zekası ve yapay zekanın iş birliği markalar için büyük önem taşıyor. Bunu yapmanın çeşitli yolları olabilir. Yapay zeka reklam optimizasyonu için kullanılabilir. Bilgisayarlar milyonlarca reklamı inceleyip başarılı reklamların benzeyen yönlerini bulabilir. Böylece hangi kelimelerin, renklerin, düzenlerin daha etkili olduğunu belirleyebilir. Ama Bu veri yığınları toparlayıp alakasız şeyleri birleştirip yaratıcı bir reklam kampanyası tasarlamak için insan yaratıcılığı gerekmekte.

Müşteri arayüzünde basit sorgular ve tekrarlanan işlemler için yapay zeka kullanılabilir. Karmaşık durumlar veya sıra dışı istekler için de insanlar devreye girer ve verimlilik artar.

En iyi müşteri deneyimi için hem otomasyon hem de insani dokunuşları bir araya gelmeli. Amaç makine ile insanı karşı karşıya getirmek değil, güçlü yanlarını birleştirmek.

İnsanların sıcakkanlılığı, duygusallığı ve empati kurma becerisi birçok insan için çok değerlidir. Yüksek teknoloji çözümleri ile bu insani özellikleri harmanlayarak hızı verimliliği ve samimiyeti aynı anda sağlayarak deneyimde farklılaşmak markanızı yeni çağda ayakta tutacak.

Biraz daldan dala atlamış gibi olduk ama genel bir fikir oluşturduğuna inanıyorum. Siz hala yapay zekanın bizleri işsiz bırakacağına dair düşüncelerinizi sürdürüyor musunuz? Öyle ise gerekçelerinizi duymak isterim.

Ayrıca rica etsem kısaca bültenin gidişatı hakkında da sizlerden geri dönüş almak isterim. Nasıl içerikler görmek istersiniz? şu ana kadar okuduklarınızdan ne kadar memnunsunuz? Bunları bilmek isterim. Hepinize teşekkürler. Önümüzdeki hafta görüşene kadar Twitter üzerinde takipte kalalım :)